Ważecka Turnia
49°09′18″N 20°01′17″E/49,155000 20,021389 Widok z Doliny Furkotnej na Ważecką Turnię (z prawej, zdjęcie z podpisami) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2129 m n.p.m. |
| Pierwsze wejście |
19 września 1907 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°09′18″N 20°01′17″E/49,155000 20,021389
| |
Ważecka Turnia (słow. Ostrá veža, niem. Ostraturm, węg. Osztratorony[1], 2129[2][3] lub 2140[1] m n.p.m.) – dwuwierzchołkowy szczyt w długiej grani odchodzącej na południe od wierzchołka Ostrej (Ostrá, 2351 m) w Tatrach Wysokich. Grań ta oddziela od siebie doliny: Furkotną (Furkotská dolina) na wschodzie od Suchej Ważeckiej (dolina Suchej vody) na zachodzie. Od wznoszącego się w tej grani na północy masywu Liptowskich Turni z najbliższą Skrajną Liptowską Turnią Ważecka Turnia oddzielona jest głębokim i wąskim wcięciem Ostrej Przełączki (Ostrý zárez, ok. 2105 m). Południowym ograniczeniem masywu Ważeckiej Turni jest Siodełko (Sedielkový priechod, ok. 2015 m), za którym grzbiet kulminuje w Siodełkowej Kopie (Sedielková kopa, 2062 m)[2].
Oprócz właściwych wierzchołków Ważeckiej Turni na odcinku grani między Ostrą Przełączką a Siodełkiem wyróżnia się szereg podrzędnych kulminacji i siodełek. Są to (w kolejności od północy)[4][5]:
- Ważecka Turnia (Ostrá veža) – dwa wierzchołki, północny i południowy, pomiędzy którymi znajduje się Ważecka Szczerbina (Ostrá štrbina),
- Pośrednia Ważecka Szczerbina (Prostredná Ostrá štrbina),
- Ważecki Palec (Ostrý palec),
- Niżnia Ważecka Szczerbina (Nižná Ostrá štrbina),
- Ważecki Kopiniak (Ostrý hrb) o dwóch wierzchołkach, między którymi znajduje się Szczerbina w Ważeckim Kopiniaku (Štrbina v Ostrom hrbe),
- Ważecki Karb (Vyšný Ostrý zárez),
- Ważecki Ząb (Ważecka Turniczka[2], Ostrá vežička),
- Ważecki Karbik (Nižný Ostrý zárez),
- Ważecka Kopa (Ostrá kopa) – dwa wierzchołki, północny i południowy, które rozdziela Ważecka Przehyba (Ostrá priehyba),
- Szczerbina nad Turniczką (Štrbina nad vežičkou),
- Turniczka nad Szczerbiną (Vežička nad štrbinou),
- Szczerbina pod Turniczką (Štrbina pod vežičkou),
- Kopa nad Siodełkiem (Kopa nad sedielkom).
Na Ważecką Turnię nie prowadzi żaden ze znakowanych szlaków turystycznych. Odwiedzana jest przez taterników najczęściej przy okazji przejść granią. Na obie strony opadają z niej strome, skalne ściany. Dla taternictwa udostępnione są tylko urwiska opadające do Doliny Furkotnej. Wschodnią ścianą, o wysokości 150–180 m, prowadzi wiele dróg wspinaczkowych, z których pierwsza została poprowadzona 24 lipca 1933 r. (Zoltán Brüll, K. Matherny i István Zamkovszky)[5][1]. Celem wspinaczek bywa też Ważecki Ząb (Ważecka Turniczka) ze swoim wschodnim filarem[5].
Pierwsze odnotowane wejście:
- latem – Alfred Martin i Johann Franz (senior), 19 września 1907 r.,
- zimą – Gizela Schmidt, Alfréd Grósz, 27 kwietnia 1913 r.[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 129–130.
- ↑ a b c Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 138. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 336. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ a b c Arno Puškáš: Vysoké Tatry, horolezecký sprievodca monografia, diel IX. Bratislava: Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1988.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Vysoké Tatry – Ostrá veža Ważecka Turnia – drogi wspinaczkowe na wschodniej ścianie
- Vysoké Tatry – Ostrá vežička Ważecka Turniczka – drogi wspinaczkowe na wschodniej ścianie